Vật Liệu Cửa Thép Chống Cháy Là Gì? Tiêu Chuẩn Và Ứng Dụng Thực Tế

Công tác phòng cháy chữa cháy (PCCC) là yêu cầu bắt buộc nhằm bảo vệ tính mạng và tài sản. Trong đó, cửa chống cháy đóng vai trò như một “lá chắn” vững chắc, giúp ngăn chặn lửa, khói và nhiệt lan rộng, kéo dài thời gian thoát hiểm và hỗ trợ lực lượng cứu hỏa tác nghiệp hiệu quả. Hiệu quả của cửa phụ thuộc lớn vào vật liệu của cửa thép chống cháy, thường bao gồm thép mạ kẽm kết hợp lõi chống cháy và gioăng chống khói, đảm bảo khả năng chịu nhiệt, độ bền và độ kín cao.

1. Cửa thép chống cháy là gì và vai trò then chốt trong PCCC

Cửa thép chống cháy là gì và vai trò then chốt trong PCCC

Cửa thép chống cháy là một loại cửa chuyên dụng, được thiết kế và chế tạo từ những vật liệu đặc biệt, có khả năng chịu được nhiệt độ cao, ngăn lửa, khói và khí độc lan truyền từ khu vực này sang khu vực khác trong một khoảng thời gian nhất định theo tiêu chuẩn.

Vai trò của nó trong hệ thống PCCC là không thể thay thế:

• Ngăn chặn lây lan: Đây là chức năng cốt lõi, giúp cô lập đám cháy trong một khu vực, ngăn không cho lửa và khói độc tấn công sang các lối thoát hiểm, hành lang hay các phòng chức năng khác.
• Tạo hành lang thoát hiểm an toàn: Bằng cách giữ cho lối đi không bị nhiễm khói và nhiệt độ cao, cửa ngăn cháy đảm bảo một con đường an toàn để mọi người di tản khỏi tòa nhà.
• Bảo vệ tài sản và kết cấu công trình: Việc giới hạn phạm vi của đám cháy giúp giảm thiểu thiệt hại về tài sản và bảo vệ sự toàn vẹn của kết cấu chịu lực của tòa nhà.
• Hỗ trợ lực lượng PCCC: Cửa giúp khoanh vùng đám cháy, cho phép lực lượng cứu hỏa tập trung xử lý hiệu quả hơn thay vì phải đối mặt với một đám cháy lan rộng không kiểm soát.

Xem thêm: Cửa chống cháy là gì? 3 loại cửa chống cháy HOT nhất trên thị trường

2. Cấu tạo và vật liệu chính của cửa thép chống cháy

Cấu tạo và vật liệu chính của cửa thép chống cháy

Để thực hiện được vai trò của mình, cấu tạo cửa chống cháy là một tổ hợp kỹ thuật phức tạp, đòi hỏi sự chính xác và chất lượng ở từng bộ phận. Yếu tố quyết định đến khả năng bảo vệ chính là vật liệu của cửa thép chống cháy.

2.1. Khung và cánh cửa  

• Vật liệu: Khung và cánh cửa thường được chế tạo từ thép tấm mạ kẽm hoặc thép nguội chất lượng cao, có độ dày tiêu chuẩn (thường từ 0.8mm đến 1.2mm). Độ dày này đảm bảo cửa không bị cong vênh, biến dạng dưới tác động của nhiệt độ cực cao trong thời gian dài.
• Lớp sơn: Bề mặt được phủ một lớp sơn tĩnh điện chuyên dụng. Lớp sơn này không chỉ tăng tính thẩm mỹ mà còn có tác dụng chống ăn mòn, chống trầy xước và đặc biệt là không phát sinh khí độc khi tiếp xúc với lửa.

2.2. Lõi chống cháy ( Vật liệu cách nhiệt)  

Đây là thành phần quan trọng nhất, quyết định trực tiếp đến cấp độ chịu lửa của cửa. Các vật liệu làm cửa chống cháy phổ biến bao gồm:

• Bông khoáng (Rockwool): Là vật liệu phổ biến nhất, được làm từ đá bazan và quặng nung chảy. Cơ chế cách nhiệt của bông khoáng dựa trên cấu trúc dạng sợi chứa vô số túi khí nhỏ li ti. Không khí là chất dẫn nhiệt rất kém, do đó lớp lõi này ngăn chặn hiệu quả sự truyền nhiệt từ mặt cháy sang mặt còn lại. Với nhiệt độ nóng chảy lên đến hơn 1000°C, Rockwool giữ được sự ổn định kết cấu, không bị phá hủy trong đám cháy.
• Tấm Magie Oxit (MgO): Là một loại vật liệu chống cháy và cách nhiệt hiệu quả, có khả năng chịu nước, chống mối mọt và rất bền vững.
• Giấy tổ ong (Honeycomb Paper): Được xử lý tẩm phụ gia chống cháy, vật liệu này có ưu điểm là nhẹ, giảm trọng lượng tổng thể của cánh cửa, thường được dùng cho các loại cửa yêu cầu thời gian chống cháy không quá cao.

2.3. Gioăng chống cháy (Gioăng Trương Nở)

Gioăng chống cháy được làm từ hợp chất graphite hoặc natri silicat đặc biệt.

Vai trò: Được gắn dọc theo rãnh của khung cửa, gioăng trương nở là một bộ phận cực kỳ thông minh. Khi nhiệt độ tăng lên khoảng 150-200°C, nó sẽ tự động trương nở ra gấp 10-30 lần thể tích ban đầu.

Hãy hình dung khi có hỏa hoạn, dải gioăng này sẽ phồng lên, tạo thành một lớp than hóa vững chắc, bịt kín toàn bộ khe hở giữa cánh và khung cửa. Điều này ngăn chặn tuyệt đối khói độc và khí nóng – nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trong các vụ cháy – len lỏi qua các kẽ hở.

2.4. Phụ kiện chuyên dụng

Toàn bộ phụ kiện cửa chống cháy đều phải đạt tiêu chuẩn PCCC:

• Bản lề: Thường làm từ thép không gỉ, có khả năng chịu tải trọng lớn và không bị nóng chảy hay biến dạng ở nhiệt độ cao, đảm bảo cửa không bị sập xệ.
• Khóa và tay nắm: Được làm từ vật liệu chịu nhiệt, đảm bảo chức năng đóng mở ngay cả khi nhiệt độ tăng cao. Đặc biệt, tại các lối thoát hiểm, cửa sẽ được trang bị thanh thoát hiểm panic, cho phép mở cửa từ bên trong chỉ bằng một thao tác đẩy hoặc nhấn, ngay cả khi cửa đã được khóa từ bên ngoài.
• Tay co thủy lực: Đây là thiết bị bắt buộc, có chức năng tự động đóng cửa lại sau mỗi lần mở. Điều này đảm bảo cửa luôn ở trạng thái đóng, duy trì sự kín khít và cô lập khu vực cháy.
• Kính chống cháy (nếu có): Là loại kính nhiều lớp, ở giữa có lớp gel trong suốt sẽ hóa rắn và trương nở khi gặp nhiệt, tạo thành một màn chắn mờ đục cách nhiệt và ngăn lửa hiệu quả.

3. Phân loại và cấp độ chịu lửa của cửa chống cháy  

Phân loại và cấp độ chịu lửa cửa cửa chống cháy

3.1. Phân loại theo vật liệu

• Cửa thép chống cháy: Phổ biến nhất do độ bền vượt trội, khả năng chống cháy cao và giá thành hợp lý.
• Cửa gỗ chống cháy: Là cửa gỗ tự nhiên hoặc công nghiệp có lõi được xử lý bằng vật liệu chống cháy và bề mặt phủ các lớp hóa chất chống cháy lan.
• Cửa kính chống cháy: Sử dụng khung thép hoặc inox kết hợp với các tấm kính chống cháy chuyên dụng, thường dùng cho các không gian cần tính thẩm mỹ và khả năng quan sát.

3.2. Phân loại theo cấp độ chịu lửa

Cấp độ chịu lửa được ký hiệu bằng tiêu chuẩn "EI" (ví dụ: EI60, EI90, EI120). Đây là thông số quan trọng nhất bạn cần quan tâm, được quy định rõ trong các quy chuẩn như QCVN 06:2021/BXD.

• E (Integrity - Tính toàn vẹn): Là khoảng thời gian (tính bằng phút) mà cửa giữ được kết cấu vững chắc, không bị nứt, vỡ, gãy đổ, ngăn không cho ngọn lửa đi qua.
• I (Insulation - Khả năng cách nhiệt): Là khoảng thời gian (tính bằng phút) mà bề mặt không tiếp xúc với lửa của cửa duy trì được nhiệt độ không tăng quá 140°C (trung bình) và 180°C (tại một điểm bất kỳ) so với nhiệt độ ban đầu. Yếu tố "I" cực kỳ quan trọng để đảm bảo người thoát nạn không bị bỏng khi chạm vào cửa và ngăn vật liệu phía sau cửa tự bốc cháy do bức xạ nhiệt.

Xem thêm: Cửa Thép Chống Cháy EI60: Cấu Tạo, Tiêu Chuẩn & Báo Giá Mới Nhất

4. Tiêu chuẩn và quy định pháp luật về cửa chống cháy tại Việt Nam

Tiêu chuẩn và quy định pháp luật về cửa thép chống cháy tại Việt Nam

Việc lắp đặt cửa chống cháy không phải là tùy chọn mà là yêu cầu bắt buộc được quy định nghiêm ngặt bởi pháp luật.

Các tiêu chuẩn và quy chuẩn chính bạn cần biết là TCVN 9383:2012 (Thử nghiệm chịu lửa – Bộ phận kết cấu của tòa nhà) và QCVN 06:2021/BXD (Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về An toàn cháy cho nhà và công trình).

Tất cả các sản phẩm cửa chống cháy trước khi lắp đặt tại công trình đều phải trải qua quy trình kiểm định PCCC và được cấp giấy chứng nhận hợp quy bởi Cục Cảnh sát PCCC và CNCH.

Chủ đầu tư và nhà thầu phải chịu hoàn toàn trách nhiệm trong việc lựa chọn và lắp đặt cửa đúng tiêu chuẩn, đúng vị trí theo thiết kế đã được thẩm duyệt.

5. Ứng dụng và vị trí lắp đặt cửa chống cháy

Ứng dụng và vị trí lắp đặt của các loại cửa thép chống cháy

Cửa chống cháy là yêu cầu bắt buộc tại các công trình tập trung đông người hoặc có nguy cơ cháy nổ cao:

• Công trình: Chung cư cao tầng, khách sạn, bệnh viện, trường học, trung tâm thương mại, nhà xưởng sản xuất, kho bãi, rạp chiếu phim, nhà hát...
• Vị trí lắp đặt điển hình:
  • Cửa ra vào cầu thang bộ thoát hiểm.
  • Cửa phòng kỹ thuật điện, phòng máy biến áp, phòng máy phát điện.
  • Cửa ngăn giữa các khu vực có công năng khác nhau (ví dụ giữa khu văn phòng và khu sản xuất).
  • Cửa phòng rác, cửa tầng hầm.

6. Kinh nghiệm lựa chọn và bảo trì cửa thép chống cháy hiệu quả

Kinh nghiệm lựa chọn và bảo trì của cửa thép chống cháy  hiệu quả

• Lựa chọn
  • Xác định đúng cấp độ chống cháy: Dựa vào thiết kế PCCC đã được thẩm duyệt để chọn đúng loại cửa (ví dụ: EI60 cho cửa phòng, EI90 cho cửa thang bộ).
  • Chọn nhà cung cấp uy tín: Yêu cầu nhà cung cấp xuất trình đầy đủ giấy tờ kiểm định, chứng nhận hợp quy còn hiệu lực cho lô sản phẩm. Saigondoor cam kết mọi sản phẩm đều có hồ sơ pháp lý rõ ràng.
  • Kiểm tra thực tế: Xem xét kỹ lưỡng vật liệu của cửa thép chống cháy, độ dày thép, chất lượng sơn, và các phụ kiện đi kèm.
• Lắp đặt: Quá trình lắp đặt phải được thực hiện bởi đội ngũ kỹ thuật có chuyên môn, đảm bảo cửa được lắp đặt kín khít, vững chắc, không có khe hở để khói có thể lọt qua.
• Bảo trì
  • Kiểm tra định kỳ hoạt động của các bộ phận như bản lề, khóa, tay co thủy lực, gioăng chống cháy.
  • Đảm bảo cửa luôn vận hành trơn tru, không bị kẹt.
  • Thay thế ngay lập tức bất kỳ phụ kiện nào bị hư hỏng để đảm bảo cửa luôn ở trạng thái sẵn sàng hoạt động.

Cửa thép chống cháy không đơn thuần là một bộ cửa, mà là một thành phần sống còn trong hệ thống an toàn PCCC, trực tiếp quyết định đến sự an toàn của con người và tài sản khi có sự cố. Việc đầu tư vào một sản phẩm cửa thép chống cháy chất lượng, được tạo nên từ những vật liệu của cửa thép chống cháy đạt chuẩn và lắp đặt đúng kỹ thuật là một sự đầu tư bắt buộc và khôn ngoan.

Để đảm bảo an toàn tuyệt đối cho công trình của bạn, hãy liên hệ ngay với Saigondoor. Với tư cách là đơn vị hàng đầu, chúng tôi cung cấp các giải pháp cửa chống cháy đã được kiểm định, đa dạng mẫu mã và cam kết chất lượng, sẵn sàng tư vấn và lắp đặt cho mọi dự án.

Công ty cổ phần tập đoàn SaigonDoor

• Địa chỉ: 92/20/5 Vườn Lài, Phường An Phú Đông, Quận 12, Tp Hồ Chí Minh, Việt Nam.
• Điện thoại: 0818.400.400
• Email: Sales.saigondoor@gmail.com
• Website: https://saigondoor.vn/
• Facebook: https://www.facebook.com/SaigonDoor/
• Youtube: https://www.youtube.com/@saigondoor