Nguyên lý hoạt động của cửa chống cháy | Cấu Tạo Và Ưu Điểm

Nguyên lý hoạt động của cửa chống cháy dựa trên cơ chế tự đóng khi có nhiệt độ cao hoặc tín hiệu báo cháy. Cửa được cấu tạo từ các vật liệu chịu nhiệt, giúp duy trì khả năng cách ly khu vực cháy trong một khoảng thời gian nhất định. Hy vọng rằng, bài viết sẽ mang đến cho quý độc giả những kiến thức hữu ích và giúp quý vị đưa ra những quyết định đúng đắn trong việc bảo vệ an toàn cho bản thân và cộng đồng.

1. Cửa chống cháy là gì?

• Cửa chống cháy là loại cửa được thiết kế và chế tạo đặc biệt để ngăn chặn sự lan rộng của lửa và khói trong một khoảng thời gian nhất định, giúp bảo vệ tính mạng và tài sản trong trường hợp hỏa hoạn. Cửa chống cháy không nhất thiết phải "bất khả xâm phạm" đối với lửa, mà quan trọng là duy trì được tính toàn vẹn và khả năng cách nhiệt trong một khoảng thời gian đủ để người và tài sản được sơ tán an toàn.

Định nghĩa cửa chống cháy

• Cửa chống cháy được phân loại dựa trên vật liệu cấu tạo và mục đích sử dụng, bao gồm:
  • Cửa thép chống cháy: Loại cửa phổ biến nhất, được làm từ thép tấm có độ dày nhất định, kết hợp với vật liệu chống cháy bên trong. Cửa thép chống cháy có độ bền cao, khả năng chống cháy tốt và giá thành hợp lý.
  • Cửa gỗ chống cháy: Loại cửa này có bề mặt làm từ gỗ tự nhiên hoặc gỗ công nghiệp đã qua xử lý chống cháy, kết hợp với khung thép và vật liệu chống cháy bên trong. Cửa gỗ chống cháy mang tính thẩm mỹ cao, phù hợp với nhiều loại kiến trúc.
  • Cửa kính chống cháy: Loại cửa này sử dụng kính chống cháy đặc biệt, có khả năng chịu nhiệt cao và không bị vỡ khi tiếp xúc với lửa. Cửa kính chống cháy thường được sử dụng ở các khu vực cần ánh sáng tự nhiên và có yêu cầu về thẩm mỹ cao.
• Dựa theo nguyên lý hoạt động của cửa chống cháy đã đóng vai trò quan trọng trong việc:
  • Ngăn chặn cháy lan: Cửa chống cháy giúp ngăn chặn lửa và khói lan rộng từ khu vực bị cháy sang các khu vực khác, tạo điều kiện cho việc sơ tán và cứu hỏa.
  • Bảo vệ tính mạng: Cửa chống cháy tạo ra các khu vực an toàn, giúp mọi người có thêm thời gian để thoát khỏi đám cháy và chờ đợi lực lượng cứu hộ.
  • Bảo vệ tài sản: Cửa chống cháy giúp giảm thiểu thiệt hại về tài sản do hỏa hoạn gây ra, bảo vệ hàng hóa, thiết bị và các vật dụng quan trọng.
• Ví dụ: Trong vụ cháy tại tòa nhà Grenfell Tower (London, Anh) năm 2017, nhiều người đã thiệt mạng do lửa lan quá nhanh. Nếu tòa nhà được trang bị cửa chống cháy đạt tiêu chuẩn, có lẽ số người thiệt mạng đã giảm đi đáng kể. (Bạn có thể tìm kiếm thông tin về vụ cháy này trên Google để có dẫn chứng cụ thể hơn).

Xem thêm: Cửa Chống Cháy: Tổng Quan Chi Tiết - Tiêu Chuẩn, Phân Loại, Giá & Cách Lựa Chọn

2. Cấu tạo của cửa chống cháy

Để đảm bảo khả năng chống cháy hiệu quả, cửa chống cháy được cấu tạo từ nhiều thành phần khác nhau, mỗi thành phần đều có vai trò quan trọng trong việc ngăn chặn lửa và khói. Dưới đây là cấu tạo chi tiết của một cửa chống cháy điển hình:

Cấu tạo cơ bản của cửa chống cháy

• Khung cửa:
  • Vật liệu: Thường được làm từ thép tấm có độ dày từ 1.2 - 1.5mm, hoặc có thể dày hơn tùy thuộc vào tiêu chuẩn chống cháy của cửa.
  • Độ dày: Độ dày của khung cửa ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng chịu lực và chống cháy của cửa. Khung cửa càng dày thì khả năng chịu nhiệt và chống biến dạng càng tốt.
  • Chức năng: Chịu lực, cố định cánh cửa và đảm bảo tính toàn vẹn của cửa trong quá trình cháy.
  • Ví dụ: Khung cửa chống cháy của SaigonDoor được làm từ thép tấm dày 1.4mm, sơn tĩnh điện để chống gỉ sét và tăng tính thẩm mỹ.
• Cánh cửa:
  • Cấu tạo nhiều lớp: Cánh cửa chống cháy thường có cấu tạo nhiều lớp, bao gồm lớp ngoài, lớp lõi và lớp trong (tùy thuộc vào thiết kế).
  • Lớp ngoài: Thường được làm từ thép tấm mạ kẽm hoặc gỗ công nghiệp đã qua xử lý chống cháy.
  • Lớp lõi: Chứa vật liệu chống cháy như bông thủy tinh, giấy tổ ong (honeycomb paper), foam cách nhiệt hoặc các vật liệu chống cháy chuyên dụng khác.
  • Vật liệu chống cháy:
    • Bông thủy tinh: Có khả năng cách nhiệt tốt, ngăn chặn sự truyền nhiệt qua cửa.
    • Giấy tổ ong (Honeycomb paper): Có cấu trúc tổ ong giúp tăng độ cứng và khả năng chịu lực của cánh cửa, đồng thời giảm trọng lượng.
    • Foam cách nhiệt: Có khả năng cách nhiệt và ngăn chặn khói hiệu quả.
  • Ví dụ: Cánh cửa chống cháy của SaigonDoor có lớp ngoài bằng thép mạ kẽm, lớp lõi bằng honeycomb paper và bông thủy tinh, đảm bảo khả năng chống cháy và cách nhiệt tối ưu.
• Gioăng cửa:
  • Vật liệu: Thường được làm từ cao su có khả năng nở ra khi gặp nhiệt độ cao.
  • Vị trí: Được lắp đặt xung quanh khung cửa hoặc trên cánh cửa, tại các vị trí tiếp xúc giữa cánh cửa và khung cửa.
  • Chức năng: Ngăn khói và khí độc xâm nhập vào khu vực an toàn, bảo vệ sức khỏe của người trong tòa nhà.
  • Ví dụ: Gioăng cao su của cửa chống cháy SaigonDoor có khả năng nở ra gấp 5-10 lần khi gặp nhiệt độ cao, tạo thành một lớp chắn kín khít, ngăn chặn hoàn toàn khói và khí độc.
• Phụ kiện:
  • Bản lề: Thường được làm từ inox 304 hoặc thép chịu nhiệt tốt, đảm bảo cửa hoạt động ổn định trong quá trình cháy.
  • Khóa: Khóa cửa chống cháy phải có khả năng chịu nhiệt cao và không bị biến dạng khi gặp lửa.
  • Tay nắm: Tay nắm cửa cũng phải được làm từ vật liệu chịu nhiệt tốt, không gây bỏng khi chạm vào.
  • Thanh thoát hiểm: Giúp mở cửa nhanh chóng và dễ dàng từ bên trong trong trường hợp khẩn cấp.
  • Ví dụ: Bản lề của cửa chống cháy SaigonDoor được làm từ inox 304, có khả năng chịu nhiệt lên đến 800 độ C. Thanh thoát hiểm giúp mở cửa chỉ bằng một thao tác đẩy nhẹ, đảm bảo an toàn cho người sử dụng.

3. Nguyên lý hoạt động của cửa chống cháy

Cửa chống cháy không chỉ là một tấm chắn đơn thuần, mà là một hệ thống được thiết kế để hoạt động hiệu quả trong môi trường khắc nghiệt của đám cháy. Nguyên lý hoạt động của cửa chống cháy dựa trên các cơ chế sau:

Nguyên chế hoạt động cơ bản của cửa chống cháy

• Cơ chế ngăn chặn lửa và khói:
  • Vật liệu chống cháy cách nhiệt, ngăn chặn sự truyền nhiệt: Lớp vật liệu chống cháy bên trong cánh cửa (bông thủy tinh, giấy tổ ong, foam cách nhiệt, v.v.) có khả năng cách nhiệt tuyệt vời. Chúng ngăn chặn sự truyền nhiệt từ khu vực cháy sang khu vực an toàn, giúp duy trì nhiệt độ ở mức an toàn trong một khoảng thời gian nhất định.
  • Gioăng cửa ngăn khói và khí độc xâm nhập: Gioăng cửa được làm từ vật liệu đặc biệt, có khả năng nở ra khi gặp nhiệt độ cao, lấp đầy các khe hở giữa cánh cửa và khung cửa. Điều này ngăn chặn khói và khí độc xâm nhập vào khu vực an toàn, bảo vệ sức khỏe của những người đang trú ẩn.
  • Cấu tạo kín khít ngăn lửa lan rộng: Thiết kế của cửa chống cháy đảm bảo độ kín khít cao, ngăn chặn lửa lan rộng qua các khe hở. Các chi tiết như bản lề, khóa, tay nắm cũng được thiết kế để chịu nhiệt tốt và không bị biến dạng trong quá trình cháy.
• Cơ chế tự động đóng (nếu có):
  • Tay co thủy lực giúp cửa tự động đóng sau khi mở: Tay co thủy lực là một thiết bị cơ khí được gắn trên cửa, có chức năng tự động đóng cửa sau khi có người mở. Điều này đảm bảo rằng cửa chống cháy luôn ở trạng thái đóng, sẵn sàng ngăn chặn lửa và khói khi có hỏa hoạn xảy ra.
  • Cảm biến nhiệt/khói kích hoạt cơ chế đóng cửa tự động trong trường hợp hỏa hoạn (đối với cửa sập chống cháy/cửa cuốn chống cháy): Một số loại cửa chống cháy (ví dụ: cửa sập chống cháy, cửa cuốn chống cháy) được trang bị cảm biến nhiệt hoặc khói. Khi cảm biến phát hiện nhiệt độ cao hoặc khói, nó sẽ kích hoạt cơ chế đóng cửa tự động, ngăn chặn lửa và khói lan rộng một cách nhanh chóng.
• Ví dụ: Hãy tưởng tượng một tình huống giả định: Một đám cháy bùng phát trong một văn phòng ở tầng 5 của một tòa nhà cao tầng. Cửa chống cháy được lắp đặt ở lối ra vào của văn phòng đó.
  • Khi đám cháy lan đến gần cửa, lớp vật liệu chống cháy bên trong cánh cửa bắt đầu phát huy tác dụng, ngăn chặn sự truyền nhiệt qua cửa.
  • Gioăng cửa nở ra, lấp đầy các khe hở, ngăn chặn khói và khí độc xâm nhập vào hành lang.
  • Nếu có người mở cửa để thoát ra, tay co thủy lực sẽ tự động đóng cửa lại sau khi họ đi qua.
  • Nhờ có cửa chống cháy, lửa không thể lan rộng ra hành lang, tạo điều kiện cho những người ở các văn phòng khác có thời gian để sơ tán an toàn.

4. Tiêu chuẩn kỹ thuật của cửa chống cháy

Để đảm bảo chất lượng và hiệu quả hoạt động, cửa chống cháy phải tuân thủ các tiêu chuẩn kỹ thuật nghiêm ngặt do các tổ chức uy tín trong nước và quốc tế ban hành. Việc tuân thủ các tiêu chuẩn này là bắt buộc để đảm bảo an toàn PCCC cho công trình.

Tiêu chuẩn kỹ thuật nghiêm ngặt về cửa chống cháy

• Các tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN) và quốc tế (EN, UL) liên quan đến cửa chống cháy:
  • TCVN 6160:1996: Phòng cháy chữa cháy - Cửa đi và cửa sổ - Phương pháp thử khả năng chịu lửa. Tiêu chuẩn này quy định phương pháp thử khả năng chịu lửa của cửa đi và cửa sổ, bao gồm cả cửa chống cháy.
  • TCVN 2622:1995: Phòng cháy, chống cháy cho nhà và công trình - Yêu cầu thiết kế. Tiêu chuẩn này đưa ra các yêu cầu về thiết kế PCCC cho nhà và công trình, trong đó có quy định về việc sử dụng cửa chống cháy ở các vị trí phù hợp.
  • EN 1634-1:2014: Fire resistance and smoke control tests for door and shutter assemblies, openable windows and elements of building hardware - Part 1: Fire resistance test for door and shutter assemblies and openable windows. Tiêu chuẩn châu Âu này quy định phương pháp thử khả năng chịu lửa của cửa đi, cửa sổ và các bộ phận liên quan.
  • UL 10C: Standard for Positive Pressure Fire Tests of Door Assemblies. Tiêu chuẩn của Hoa Kỳ này quy định phương pháp thử khả năng chịu lửa của cửa đi dưới áp suất dương.
• Các chỉ số quan trọng:
  • Giới hạn chịu lửa (EI): Đây là chỉ số quan trọng nhất, thể hiện khả năng của cửa chống cháy trong việc duy trì tính toàn vẹn (E) và khả năng cách nhiệt (I) trong một khoảng thời gian nhất định, được tính bằng phút. Ví dụ: EI30, EI60, EI90, EI120.
    • E (Integrity - Tính toàn vẹn): Thể hiện khả năng của cửa trong việc ngăn chặn lửa lan qua các khe hở hoặc bị sập đổ trong quá trình cháy.
    • I (Insulation - Khả năng cách nhiệt): Thể hiện khả năng của cửa trong việc ngăn chặn sự truyền nhiệt từ khu vực cháy sang khu vực an toàn, đảm bảo nhiệt độ bề mặt không vượt quá mức cho phép.
  • Khả năng ngăn khói (S): Thể hiện khả năng của cửa trong việc ngăn chặn khói xâm nhập vào khu vực an toàn.
  • Khả năng chịu nhiệt (I): Đã giải thích ở trên (Insulation).
  • Yêu cầu về kích thước, vật liệu, phụ kiện: Các tiêu chuẩn cũng quy định các yêu cầu cụ thể về kích thước, vật liệu và phụ kiện của cửa chống cháy để đảm bảo khả năng hoạt động hiệu quả.
• Bảng so sánh các tiêu chuẩn chống cháy phổ biến:

5. Ứng dụng của cửa chống cháy

Cửa chống cháy được ứng dụng rộng rãi trong nhiều loại công trình khác nhau, từ dân dụng đến công nghiệp và công cộng, nhằm đảm bảo an toàn PCCC và bảo vệ tính mạng, tài sản. Dưới đây là một số ứng dụng phổ biến của cửa chống cháy:

Hình ảnh thực tế tính ứng dụng của cửa chống cháy

• Công trình dân dụng:
  • Nhà ở, chung cư: Cửa chống cháy thường được lắp đặt tại các vị trí như cửa thoát hiểm, cửa phòng kỹ thuật (phòng điện, phòng chứa đồ), và cửa chính của các căn hộ chung cư cao tầng.
  • Ví dụ: Tại các căn hộ chung cư cao tầng, cửa chống cháy giúp cư dân có thêm thời gian thoát hiểm khi có cháy xảy ra ở các tầng dưới, đồng thời ngăn chặn lửa lan vào căn hộ của họ.
• Công trình thương mại:
  • Văn phòng, trung tâm thương mại: Cửa chống cháy được sử dụng tại các lối thoát hiểm, cửa phòng chứa tài liệu quan trọng, cửa phòng máy chủ, và các khu vực có nguy cơ cháy nổ cao.
  • Ví dụ: Tại các trung tâm thương mại lớn, cửa chống cháy giúp bảo vệ khách hàng và nhân viên trong trường hợp hỏa hoạn, tạo điều kiện cho việc sơ tán an toàn và giảm thiểu thiệt hại về tài sản.
• Công trình công nghiệp:
  • Nhà xưởng, nhà máy: Cửa chống cháy được lắp đặt tại các phòng điện, cửa kho chứa hóa chất, cửa phòng điều khiển, và các khu vực sản xuất có nguy cơ cháy nổ cao.
  • Ví dụ: Tại các nhà máy hóa chất, cửa chống cháy giúp ngăn chặn cháy lan từ khu vực này sang khu vực khác, bảo vệ môi trường và giảm thiểu nguy cơ gây ô nhiễm.
• Công trình công cộng:
  • Trường học, bệnh viện, nhà ga, sân bay: Cửa chống cháy được sử dụng tại các lối thoát hiểm, cửa phòng kỹ thuật, cửa phòng bệnh, và các khu vực công cộng khác.
  • Ví dụ: Tại các bệnh viện, cửa chống cháy giúp bảo vệ bệnh nhân và nhân viên y tế trong trường hợp hỏa hoạn, đảm bảo an toàn cho những người dễ bị tổn thương nhất.

6. Ưu điểm và nhược điểm của cửa chống cháy

Giống như bất kỳ sản phẩm nào khác, cửa chống cháy cũng có những ưu điểm và nhược điểm riêng. Việc hiểu rõ những ưu nhược điểm này sẽ giúp bạn đưa ra quyết định lựa chọn phù hợp nhất với nhu cầu và điều kiện của mình.

Tìm hiểu ưu và nhược điểm của cửa chống cháy

• Ưu điểm:
  • Khả năng chống cháy, ngăn khói, bảo vệ tính mạng và tài sản: Đây là ưu điểm quan trọng nhất của cửa chống cháy. Khả năng ngăn chặn lửa và khói lan rộng giúp bảo vệ tính mạng của những người trong tòa nhà và giảm thiểu thiệt hại về tài sản.
  • Độ bền cao, ít phải bảo trì: Cửa chống cháy thường được làm từ vật liệu chất lượng cao, có độ bền cao và ít bị hư hỏng trong quá trình sử dụng. Điều này giúp giảm chi phí bảo trì và thay thế.
  • Tuân thủ quy định pháp luật về PCCC: Việc sử dụng cửa chống cháy là một yêu cầu bắt buộc trong nhiều loại công trình, giúp tuân thủ các quy định pháp luật về PCCC và đảm bảo an toàn cho cộng đồng.
• Nhược điểm:
  • Giá thành cao hơn so với cửa thông thường: Cửa chống cháy có cấu tạo phức tạp và sử dụng vật liệu đặc biệt, do đó giá thành thường cao hơn so với cửa thông thường. Tuy nhiên, đây là một khoản đầu tư xứng đáng để bảo vệ tính mạng và tài sản.
  • Trọng lượng nặng, khó vận chuyển và lắp đặt: Cửa chống cháy thường có trọng lượng nặng hơn so với cửa thông thường, gây khó khăn trong quá trình vận chuyển và lắp đặt. Do đó, cần phải có đội ngũ kỹ thuật chuyên nghiệp để thực hiện công việc này.
• So sánh cửa chống cháy với cửa thông thường:

Xem thêm: Nguyên Tắc Cửa Chống Cháy: Bảo Vệ Tính Mạng Và Tài Sản

Nguyên lý hoạt động của cửa chống cháy là yếu tố cốt lõi giúp loại cửa này phát huy hiệu quả trong việc bảo vệ an toàn cho công trình. Cửa được thiết kế để tự động đóng khi phát hiện nhiệt độ cao hoặc có tín hiệu từ hệ thống báo cháy, ngăn lửa và khói lan sang các khu vực khác. Nhờ đó, cửa chống cháy giúp kéo dài thời gian thoát hiểm và giảm thiểu thiệt hại do hỏa hoạn. Nếu bạn đang tìm kiếm giải pháp cửa chống cháy uy tín và chất lượng, hãy liên hệ ngay với SaigonDoor để được tư vấn chi tiết và nhận báo giá tốt nhất.

Thông tin liên hệ:

Công ty cổ phần tập đoàn SaigonDoor

• Địa chỉ: 92/20/5 Vườn Lài, Phường An Phú Đông, Quận 12, Tp Hồ Chí Minh, Việt Nam.
• Điện thoại: 0818.400.400
• Email: Sales.saigondoor@gmail.com
• Facebook: Saigondoor
• Youtube: SAIGONDOOR